مضرات موبایل برای چشم کودکان را جدی بگیرید

زهره مهرنوروزی- رشد فناوری در سال‌های اخیر تأثیر شگرفی بر زندگی روزمره خانواده‌ها گذاشته است. مضرات موبایل برای ‏چشم کودکان اندک نیست و اخیراً شاهد افزایش تعداد کودکان دچار ضعف بینایی در اطراف خود هستیم. حضور گوشی‌های هوشمند ‏و افزایش روزافزون انواع نرم‌افزارها و برنامه‌های کاربردی، علاوه بر آسان‌تر کردن زندگی، خطراتی نیز به همراه دارد که ‏بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری بر خانواده وارد کند. در این میان، کودکان به دلیل علاقه فراوان به استفاده از ‏موبایل، در معرض خطرات بیشتری قرار دارند. بر اساس تحقیقات انجام شده، کودکان از ۵ سالگی استفاده از موبایل را فرا ‏می‌گیرند و گاهی اوقات حتی بهتر از والدین با آن آشنا هستند. به همین دلیل بسیاری از والدین از ۷ یا ۸ سالگی برای پر کردن ‏اوقات فراغت فرزندان خود، موبایل یا تبلت در اختیارشان قرار می‌دهند. غافل از اینکه با این کار مانع رشد فکری و جسمی ‏فرزندشان می‌شوند. کاهش کیفیت خواب یکی از مضرات موبایل برای چشم کودکان است. بسیاری از کودکان قبل از خواب با ‏شنیدن قصه یا بازی کردن، خود را خسته می‌کنند. با ورود نرم‌افزارهای قصه‌گو و بازی‌های رایانه‌ای به موبایل و تبلت، برخی ‏والدین از این فرصت برای استراحت بیشتر خود سوءاستفاده می‌کنند. در حالی که هیجان ناشی از این بازی‌ها باعث می‌شود کودک ‏ساعات زیادی را صرف آن کند. تاثیر مخرب اشعه و هیجان بازی بر مغز و چشم کودکان، بر کیفیت خواب آن‌ها اثر منفی دارد. ‏خستگی چشم از دیگر مضرات موبایل برای چشم کودکان است. تمرکز طولانی بر چیزهای کوچک و نزدیک باعث خستگی چشم ‏می‌شود. علائم خستگی چشم شامل التهاب پلک، سوزش و خارش چشم است که می‌تواند به سردرد، دوبینی، تاری دید و ضعف ‏بینایی منجر شود. پیرچشمی زودرس نیز از دیگر نتایج خستگی چشم در کودکان است. آسیب به شبکیه چشم از دیگر مضرات ‏موبایل برای چشم کودکان محسوب می‌شود. نور آبی صفحه نمایش دارای انرژی بالایی است و باعث آسیب به شبکیه چشم ‏می‌شود. در بلندمدت ممکن است باعث ابتلای کودکان به بیماری «ماکولا » یا تباهی لکه زرد شود. کاهش رطوبت چشم از دیگر ‏آسیب‌های موبایل بر چشم کودکان است. کاهش پلک زدن هنگام خیرگی به صفحه، باعث خشکی چشم و در نتیجه خارش و التهاب ‏می‌شود. خشکی چشم می‌تواند تاثیرات مخربی بر شبکیه چشم داشته باشد. ضعف و اختلال بینایی از دیگر مضرات موبایل بر ‏چشم کودکان است. کار طولانی با گوشی، رعایت نکردن فاصله، مواجهه با نور نامناسب، خستگی و خشکی چشم، می‌تواند منجر ‏به ضعف بینایی و اختلالاتی همچون تاری و دوبینی شود. تار شدن دید از واکنش‌های چشم به مواجهه با صفحه نمایش است. مالش ‏و خارش چشم، پلک زدن مکرر، آبریزش، سردرد و خستگی چشم می‌تواند نشانه‌هایی از اختلالات بینایی باشد که نیاز به مراجعه ‏به متخصص دارد. توصیه موکد مختصصان بینایی است که زیر ۲ سالگی استفاده از موبایل و تبلت ممنوع است. رشد مغزی ‏کودک وابسته به ارتباط چشمی بین والدین و کودک است و استفاده از موبایل و تبلت به این ارتباط آسیب می‌زند.  تحقیقات نشان ‏می‌دهد در حالی که سن مجاز استفاده از موبایل برای کودکان بالای دو سال است، نوزادان از حدود ۶ ماهگی به صفحه نمایش ‏گوشی والدین یا تلویزیون خیره می‌شوند. کودکان در میانگین ۷ ساعت از روز را صرف تفریحاتی چون بازی، تماشای فیلم و ‏استفاده از شبکه‌های اجتماعی با صفحه نمایش وسایلی مانند تلویزیون، تبلت و موبایل می‌کنند. این زمان شامل استفاده برای انجام ‏تکالیف درسی نمی‌شود. برای محافظت از چشم کودکان در برابر مضرات موبایل، نکاتی توصی شده است.   جایگزین کردن ‏فعالیت‌های دیگر به جای موبایل، مانند بازی و ورزش که باعث تقویت عضلات چشم می‌شود. استفاده از تنظیمات شب موبایل ‏برای کاهش نور آبی صفحه‌نمایش، ممنوع کردن استفاده از وسایل الکترونیکی حداقل ۱ ساعت قبل از خواب، معاینات چشم ‏پزشکی هر دو سال یک بار، استراحت منظم چشم‌ها؛ مثلاً قانون ۲۰-۲۰ (۲۰ دقیقه نگاه کردن به صفحه و ۲۰ ثانیه نگاه به افق ‏دور)، قرار دادن صفحه نمایش در زاویه و فاصله مناسب طبق قانون اندازه‌ها، موبایل مثل هر وسیله دیگری مزایا و معایبی دارد. ‏اگر فرزندتان وابستگی بیش از حد پیدا کرد، باید حد تعادل در استفاده را به او یادآوری کرد. توصیه متخصصان این است که ‏مضرات تکنولوژی برای کودکان را جدی بگیرم اما نه به معنای محروم کردن،بلکه  می‌توان با ایجاد قوانین و محدودیت‌هایی که ‏همه اعضای خانواده ملزم به رعایت آن باشند، نقش موثرتری در آشنایی صحیح کودکان با این تکنولوژی‌ها داشت. ‏